Залуу гэр бvл: Хvvхдээ зев хvмvvжvvлэх
Амeрикт амьдарч буй залуу гэр бvлvvд болон тэдгээрийнхээ vр хvvхдvvдэд зориулан нэгэн сонирхолтой сэдвийг орчуулан тавьж байна. Амeрикт амьдраагvй гэр бvлvvдэд ч хэрэг болох мэдээлэл гэж найднам. Энэ нь Амeрик шиг маш олон vндэстэн ястангууд амьдардаг оронд хvvхдvvддээ ямархуу байдлаар тэдгээр хvмvvстэй зохицон амьдарч, арьс eнгeний vзэл гаргахгvй бусдыг хvндэлсэн зан араншинтай болгох талаар eгvvлсэн юм. Амeрикт 2003 оны 9 сарын 11-ны дайралт болсоноос хойш сургуулийн бяцхан хvvхдvvд Муслим шашинтай нэгнийгээ ‘’Алан хядагч’’, ‘’Осамагийн хайрт’’ гэх зэргээр vг хэл, vйл хeдлeлeeр доромжилж буй тохиолдлууд их гарах болжээ. Тиймээс ийм шашинтай хvvхдvvд ингэж хэлvvлэхгvйн тулд шашинаасаа ичих, нуух, тэр битгий хэл ээж ааваасаа ч ичиж, зан ааш нь хvртэл eeрчлeгдeхeд хvрдэг байна.
Амeрикт амьдарч буй залуу гэр бvлvvд болон тэдгээрийнхээ vр хvvхдvvдэд зориулан нэгэн сонирхолтой сэдвийг орчуулан тавьж байна. Амeрикт амьдраагvй гэр бvлvvдэд ч хэрэг болох мэдээлэл гэж найднам. Энэ нь Амeрик шиг маш олон vндэстэн ястангууд амьдардаг оронд хvvхдvvддээ ямархуу байдлаар тэдгээр хvмvvстэй зохицон амьдарч, арьс eнгeний vзэл гаргахгvй бусдыг хvндэлсэн зан араншинтай болгох талаар eгvvлсэн юм. Амeрикт 2003 оны 9 сарын 11-ны дайралт болсоноос хойш сургуулийн бяцхан хvvхдvvд Муслим шашинтай нэгнийгээ ‘’Алан хядагч’’, ‘’Осамагийн хайрт’’ гэх зэргээр vг хэл, vйл хeдлeлeeр доромжилж буй тохиолдлууд их гарах болжээ. Тиймээс ийм шашинтай хvvхдvvд ингэж хэлvvлэхгvйн тулд шашинаасаа ичих, нуух, тэр битгий хэл ээж ааваасаа ч ичиж, зан ааш нь хvртэл eeрчлeгдeхeд хvрдэг байна.
Хамгийн хэцvv зvйл нь Амeрикт маш олон тeрлийн шашин, арьс eнгe, vзэл бодолтой eeр eeр vндэстэнгvvд нэг дор амьдарч байгаа тул тэр бvхэнд зохицон аль болох ямар ч хvнийг шашин, арьс eнгe, мeнгe, мэдлэг боловсролоор нь ялгахгvй жирийн хvн гэдэг тийм л vзэл бодолтой болгож хvмvvжvvлэх ёстой юмаа. Гэвч энэ бvхэнд тулгарч буй бас нэг хэцvv зvйл нь ТВ, радио, хvvхэлдэйн киногоор хvртэл буруу ухагдахуун хvvхэд чинь сурч авч болоход байгаа юм. Зурагтаар гарч буй зvйлс гэвэл Ирак, Амeрикийн хооронд болж буй дайн, vзэн ядалт гээд л хvvхэд чинь vзэж болмооргvй олон зvйл гардагаас та vзvvлэх нэвтрvvлэгт нь хязгаарлалт тавьж егехед асуудлын гол оршиж байна. Америкт арьс енгений vзэл нэгэн зууны емнехийг бодоход маш бага болсон боловч бас л байсаар байгаа нь vнэн. Эцэг эхчvvдйин хамгийн гол анхаарах зvйл бол та бvхний eeрсдийн чинь буруу, ташуу vзэл, бусдыг vл хvндэтгэх байдлийг чинь vр хvvхдvvд чинь маш хурдан даган дуурайдагийг байнга санаж байх ёстой юм. Хvvхдvvд гэхээр би энд мэдээ орох нас болох 2, 3-с дээш бvх насны хvvхдvvдийг хамруулан хэлж байна. Эцэг эх бол vр хvvхдийнхээ даган дуурайх гол баатар билээ. Тиймээс яаж одоо veийнхээ нийгэмд зохицож чадахаар хvн хvмvvжvvлэх вэ? Та бvхэнд дараах 7 аргыг хэлж eгье.
1. Ялгаатай байдлийг хvлээн зевшеер
Дeнгeж 4 настайгаасаа л хvvхдvvд хvмvvс биe махбодь, арьсныхаа eнгeeр eeрeeс нь eeр харагдаж байгааг анзаарч эхэлдэг байна. Тэгээд л танаас ’’Тvvний арьс яaгаад минийхээс хар байгаа юм бэ?’’, ’’Яaгаад би буржгар vстэй байхгvй байгаа юм бэ?’’ гэх зэрэг янз бvрийн асуулт тавьж эхэлдэг. Гэвч эцэг эхчvvд иймэрхvv асуулт асуухад нь учиргvй сандарч эхэлдэг боловч энэ нь зvгээр л хvvхдvvд тeрeлхийн сониуч болохоор шинээр юм мэдэж авахыг хvсэж буйг ойлгох нь зvйтэй. Хамгийн сайн хариулт бол хvvхэддээ энгийнээр л хvмvvс eeр eeр eнгeтэй, хэлбэртэй, хэмжээтэй байдаг гэдгийг л ойлгуулах хэрэгтэй. Хэрвээ та асуултыг ихэд сvртэй бодон сvржигнvvлэх юм бол та хvvхдэдээ олон янзын vндэстэн нэг дор байх нь буруу гэсэн ташаа мэдээлэл eгeх болно. Тиймээс таны eгeх ёстой мeссэж бол хvмvvс гаднаа харагдах нь eeр eeр боловч угтаа cэтгэл зvрх нь бvгд адил юм гэж хэлэх явдал юм. Хvvхэдтэйгээ тэдний ойлгох хэлээр ярилц, жишээ нь 3 настай хvvхэдтэйгээ шokолaдны, ванилла, гvзээлзгэний гээд олон тeрлийн амтат мeхeeлдсvvд байдаг шиг бурхан хvмvvсийг eeр eeр бvтээсэн ч бvгд л адил сайхан байдаг гэх зэргээр тайлбарлан хэл. Тэд ойлгох болно.
2. Eeрee эерэг дvр бай
Томчууд бидний ихэнх нь хvмvvсийг шашин, арьс eнгe, vзэл бодлоор нь доромжилж болохгvй гэж мэддэг боловч, яг vнэндээ маш олон хvн veийн veд алдаа гаргасаар ирсэн билээ. Тиймээс хэлж ярьж буй зvйлдээ туйлын болгоомжтой байх хэрэгтэй, яaгаад гэвэл таны хvvхэд танаас л суралцaна гэдгийг мартаж болохгvй. Та хэн нэгэн зарим ёс заншилд хэтэрхий эмзэг сонсогдох хошигнол хэлэхэд инээдэг vv? Та зарим нэгэн хeршvvдийнхээ хажуугаар явахдаа машинаа тvгждэг vv? Та зарим vндэстэнгийн газгай хэллэгийг дуурайн шоолох маягаар доог тохуу хийдэг vv? гэх мэт асуултуудыг Амeрикyyд эцэг эхчvvдээсээ одоо veд нэлээд асууж буй байгаа бeгeeд тийм гэж хариулж буй тохиолдолд та eeрee бусдыг доромжлохыг хvсээгvй эсвэл зориогvй ч хvvхдэддээ vнэхээр бyрyy сэтгэгдэл терvvлж байна гэсэн vг шvv.
3. Бyсдыг тоомсорлохгvй байх байдлын тухай ярилц
Одоо veд ТВ, зарим хvvхэлдэйн кино хvртэл буруу мeссэжийг хvvхдvvдэд хvргэдэг болжээ. Жишээ нь муу хvн гэхээр гадаад нэртэй, хeeрхeн гvнж гэхээр л шаргал vст юмyy, цагаан царайтай байх зэрэг. Хэрвээ та зурагтаар эсрэг ухагдахуун гэхээр зvйл гарч байвал eeрийнхee хvvхдэд энэ нь буруу юмаа гэдгийг тод томруун хэлж байх хэрэгтэй. Заримдаа хvvхэд чинь хvмvvсийг eрeнхийлэн хэлж байвал, жишээ нь бvх хар хvvхдvvд сагсан бeмбeг тоглохдоо сайн гэдэг ч юмyy, ангийнх нь зeвхeн ази хvvхдvvд матeматикийн дугуйланд бvртvvлсэн гэвэл та хариулахдаа зарим vндэстэнгvvд тодорхой спорт, yрлаг, шинжлэх ухаанд сайн байдаг, гэвч чи тэр vндэстэнгvvдийн бvх хvмvvсийг сайн гэж таамаглаж болохгvй гэдгийг л сайн хэлж eг. Хамгийн гол ойлгох зvйл бол хичнээн энэ нь эeрэг магтаал байсан ч хvмvvсийг эс заншил, арьс eнгeнeeс нь болоод eрeнхийд нь тийм ийм гэж хэлэх сайхан санаа биш гэж л хатуу ойлгуулах хэрэгтэй. Энэ бол ташаа ойлголт тeдийгvй хvн бvр eeр юм.
4. Хvний зовлонг хуваалцахыг нь сайшааж магт
Хэрвээ хvvхэд чинь хvний орноос eeрийгээ ямар байх байсан болоо гэж боддог бол бусдыг eeр байна гэж шоолох нь харьцангуй бага байх болно. Хvvхэдтэйгээ хэрэв тэр цeeнх байсан бол яaх байсан бол гэдэг тухай ярилц. Тухайлбал хэрвээ тэр хvн бvр eeрeeс нь eeр харагддаг оронд амьдарч байсан яaх байсан бэ ч гэдэг юмyy, хvмvvс тvvнд нvднийх нь хэлбэр, ямар сvмд явдагаас нь, эцэг эх нь хаанаас ирснээс болоод муухайгаар харьцдаг бол яaх байсан бэ гээд ярилцаж болно. Хvvхдээ хэт бага байна, юмны учир ойлгохгvй гэж бодох хэрэггvй ээ. 3, 4 настай хvvхэдтэй амар тэдэнд ойлгогдохоор хэлээр ярьж, бvр багаас нь хvнийг eрeвдeж хайрлаж сургах хэрэгтэй юм.
5. Хvvхдээ маш олон eeр тeрлийн хvмvvстэй нэгэн нийгэмд хамт байхыг нь хэл
Одоо veд амьдарч буй, ялангуяa Амeрикт амьдарч буй хvvхдvvд маш олон eeр орноос ирсэн хvмvvстэй нийгэмд амьдарч байна. Ингэснээр бvр багаасаа бусдын vзэл бодол, шашиныг хvндэтгэдэг болон хvмvvжиж ирээдvйдээ бэлтгэгдэх болно. Глобал нийгэмд ийм л иргэд амьдрах тул ижил хvйстэн, eeр шашин, арьс eнгийг хvлээн зeвшeeрдeг болгон eсгeх нь чухал юм. Тиймээс манай эцэг эхчvvд Амeрикт байгаагаа ашиглан хvvхдээ eeр eeр орны хоолтой рeсторанд оруулж, янз бvрийн ёс заншил, vндэстэний музуй, vзэсгэлэнгvvд vзvvлж, ном уншуулж байвал их тустай.
6. Eeрийгээ хvндлэх хvчтэй vзлийг дэмжин хeхvvл
Хvvхэдтэйгээ хvндэтгэсэн болоод чухалчлан харьцах нь eeрийгee хvндлэх vзлийг хeгжvvлэх хамгийн шилдэг арга юм. Бaясгалантай, зохицогч хvvхдvvд хэзээ ч том толгойлон бусдыг хvндэлдэггvй хvн болно гэж байхгvй. Eeрийнхээ vнэ цэнийг мэддэггvй болон eссeн хvvхдvvд eeрсдийн уур хилэн, гомдол бухимдалаа гаргах гэж бусад eeр харагдаж байгаа нэгнээ дээрэлхдэг байна. Eeрийгээ хvндлэх vзлийг ой ухаанд нь суулгах нь цeeнх болон гадуурхагдаж магадгvй хvvхдvvдэд илvv чухал юм. Нэгэн хeeрхeн жишээ дурдахад буржгар vстэй 7 настай охин ээждээ миний vс яaгаад бусад охидуудынх шиг шулуухан биш юм бэ гэж асуухад ээж нь тvvнд буржгар vснийх нь тухай эeрэг ойлголт тeрvvлэхийн тулд чиний vснvvд баяр баясгалантай байгаа болохоор vзvvрvvд нь эргэчихсэн нь тэрээ гэж хэлжээ. Тvvнээс хойш охин eeрийнхee vсийг их гоё гэж бодох болсон байна. Иймэрхvv эгдvvтэй энгийн хариултуудыг эстэг эхчvvд та нар бvгд л сэтгэн хэлж eгч чадна шvv дээ.
7. Ямарваа нэгэн дургvйцэл илэрхийлэхийг нь хэзээ ч бvv тэвч
Хvvхэд чинь бусдыг ижил хvйстэн, мэдрэл муутай, мангар, ой ухааны дутагдалтай гэж доромжилж, хэлж шоолж байх юм бол шууд л тэр даруйд нь нухацтай ярилцах хэрэгтэй шvv. Тэгээд хэрвээ чамайг хэн нэг нь ингэж доромжилвол ямар байх вэ гэж хэлж, сануулан хvн бvр eeр ялгаатай харагдаж буйгаасаа vл хамааран тодорхой нэгэн хvндэтгэлийг хvлээх ёстoй гээ. Хэрвээ та иймэрхvv хандлагыг нь eeгшvvлэх аваас та хvvхэддээ маш буруу мeссэж eгeх болно. Хvvхдээ бусдыг хvндлэн юу хэлэхийг нь сонсдог болгон хvмvvжvvлэхийн тулд та хvvхэддээ хvн бvрийг хvн гэдэг vvднээс нь л чухалчлан харьцах ёстoй гэдгийг ойлгоход нь туслах хэрэгтэй юм. За ингээд залуу эцэг эхчvvд та бvхнийхээ хvн хvмvvжvvлэх их vйлст чинь амжилт хvсье.
