БЛҮҮМИНГТОНД ДЭНЖ ХОТОЙТОЛ “БӨӨН БАЯРАА”
Индиана мужийн Блүүмингтоны энэ жилийн наадам онцгой үйл явдлаар дүүрэн болж хоёр сартай балчир хүүгээс эхлээд зуу дөхөж яваа монголч эрдэмтэн, идэр залуус, хүүхэд багачууд цугтаа ёстой л дэнж хотойж, дэлхий доргитол наадлаа. Монгол нийгэмлэгийн 50 жилийн ой, Алтай судлалын бага хурлын үйл ажиллагаатай давхацсан монгол наадам ирсэн зочдод гайхалтай сайхан сюрприз байв.
Хадган цэнхэр тэнгэрт хурган цагаан үүл хуурын эгшиг хөлөглөн дэвэлзэнэ. Дээд тэнгэрийн нарыг дэргэдээ уян саатуулж, дэлхий цэнхэр эжий ногоон торгоор гоёсон, цэцэгтэй алаг замбуулинд өнгө нэмэн ирэх Монгол наадам ертөнцийн нэгэн өнгөө.
Индианагийн Блүүмингтоны сэрмүүн дэнжид морин хуурын аялгуунд дөрөөлөн Монгол Улсын төрийн далбаа нар өгсөн мандаж, Монгол наадам эхэллээ. Монгол наадмыг Индианагийн Блүүмингтоны Монголчуудын холбооноос зохион байгуулсан бөгөөд Монгол Улсын гавьяат багш, холбооны тэргүүн П.Увш нээв. 
Тус хотод амарч байгаа Монгол соёлын төвийн зуслангийн 40 гаруй хүүхдүүд “Бөөн баяр” дуугаар ирсэн зочдын сонорыг мялаалаа. Ирээд хоёрхон хоногт сурсан гэхэд ёстой л нэг гал цогтой цангинатал
“бөөн баяртай” дуулав.
Эрийн гурван наадмын эхний наадам монгол бөхийн барилдаанд эртэй бяртай эрчүүд ташаа тулан ханхайж, эхний даваа эхэлмэгц цээж түрэн дэвэн дэвсээр гарч ирэн зүлэг ногоон дэвжээнээ барилдахаар өрөхөд наадамчин олон уухай хадаан дэмжлээ.
Уран мэхийг уралдуулан хүчит 26 бөх барилдсанаас хөл бөмбөгийн спортын мастер, Индианагийн Жефферсонвиллийн Д.Рэнцэнсамбуу түрүүлж, Блүүмингтоны заан М. Саруул-Эрдэнэ үзүүрлэв.
Энэ наадмын эгдүүтэй зочид “хурдан даага, соёолон, хязаалан” насны уралдаанд шандасаа сорив. Тэртээ алсаас тоос татуулан хурдлах багачуудын уралдаан өхөөрдөм сонирхолтой болж Б.Билгээ, Б.Очирням, Г.Амарсанаа нар шагнал гардан бөөн баяраа. Наадмын “их насны” уралдаанд идэр залуу эрчүүд ёстой л адуу шиг пижигнэн уралдсанаас америк монголч оюутнууд айрагдан хамаг шагналыг хамлаа.
Америкийн Монголчуудын Шагайн Холбоог үүсгэн байгуулагч Бат-Очир Чикаго хотоос морилон ирж шагайн харвааг зохион байгуулав. Мэргэд хараагаа ончилж, байгаа тохируулсан харваанд ирсэн гийчид бүгд оролцож цэцээ үзлээ. Өрсөлдөөнтэй болсон харваанд залуу харваач МУИС-ийн доктор, багш Д.Энхбат түрүүлж медалийн эзэн болж алсдаа сүрхий харваач болохоо харуулав.
Үүлэн сүүдэр дайрч, сэрүүн салхи сэвэлзсэн таатай үеэр гар бөмбөгийн тэмцээнд холимог оддын буюу Монгол соёлын төв, монголч эрдэмтдийн баг, Индианагийн Блүүмингтоны Монголчуудын баг хүчээ үзэж газар тэнгэрийг доргитол тэмцэлдсэний дүнд Холимог оддын баг түрүүлж бөөн баяр болов.
Тэмцээний туршид тус багийн уриа нь “Бөөн баяр” байсан бөгөөд оноо авах тоолонд тэнхээ мэдэн “бөөн баяраа” гэж хашгирч наадамчин олныг ихэд баясгаж байлаа.
Бас нэг үзүүштэй наадам нь гар барилдаан байсан бөгөөд булчин шөрмөсөө чангалсан эрчүүд их дуу хадаан тэмцэлдсэнээс МУ-ын Ерөнхийлөгчийн зөвлөх А.Ганбаатар ёстой л гарын шууны эр бярыг үзүүлэн түрүүлж медалийн эзэн болов.Наадмын нэг сюрприз нь урлагийн тоглолтууд байлаа. Д.Очмаагийн ятгын эгшиг, доктор Л.Эрдэнчимэгийн бишгүүр, У.Дэлгэрбатын морин хуурын аялгуунд уярч, монгол бүжгийн гайхамшигийг биширч, монгол хэлний зуны сургалтын оюутнууд Монгол дууг анх удаа олны өмнө дуулж байгаа даа “бөөн баяр”-тай.
Монгол наадмын хойморт идээ ундаа элбэг, ирсэн бүхэн сэтгэл дүүрэн, инээд наадаан элбэг монгол наадмын төгсгөлд бай шагналаа бие биендээ үзүүлэн баясаж, цэгээн чулууг хагартал, цээлийн усыг цалгитал хөгжин “бөөн баяраа” Ирэх жилийн наадам хол байна даа, хол байна ....
Наадмыг сурвалжилсан Д.Уранзул
АНУ.Индиана муж, Блүүмингтон хот. 2011 оны 7 дугаар сарын 12
Монгол Судлалын оюутнууд Блүүмингтонд тэмдэглэсэн Наадмаар ая дуугаар мэндчиллээ
