03 сарын 29, Баасан
°C
USD 3,375.96
USD 3,375.96
EUR 3,646.37
JPY 22.29
GBP 4,259.28
RUB 36.60
CNY 467.18
KRW 2.50

МИНИЙ МЭДЭХГҮЙ ЭДИТ ПИАФ

20141126-001

(Айсуй жүжгийн тухайд бодролын хэлхээс)

Нэгэн зүйл:
    Тун удахгүй “америкийн монголчууд” – тай учран золгохоор манай “Драмын Театр” – ын жүжигчин МУСТА Ц. Баясгалан маань өөрийн хоёр жүжгээ ганзаглан айсуй.
    Түүний аяны богцонд нь байгаа хоёр жүжгийн нэг нь “Би Эдит Пиаф байна” гэсэн сураг зар нэгэнт түгжээ (http://www.chicagomongols.com/class/detail.php?siteid=71255).

Нэгэн зүйл:
    Эдит Пиаф гэдэг нэрийг “Шинэ Тив” – д өсч байгаа “америкийн өсвөр монголчууд” мэдэхгүй. Дуулаа ч үгүй. Дуулаагүй гэдэг нь тэдний буруу биш. Тэд мэдэх алба ч үгүй. Дуулж, мэдвэл харин сайн хэрэг.
    Гагцхүү цаг түүх - нүүдэл суудал - ардчилал шинэчлэл “америкийн өсвөр монголчууд” - ыг өөр замбуулингийн хүрдэнд заяаж.

Нэгэн зүйл:
    Монголд “социализм” – ын үед өсч, бойжсон өдгөөгийн дөчөөс дээш насныхан бол Эдит Пиафыг мэдэхгүй ч гэсэн дуулсан, сонссон гэдэгт эргэлзэх зүйлгүй.
    Эх оронд маань зөвхөн нийслэлд гадаадын ганцхан “Орбит” хэмээх телевизийн суваг үзэж өссөн манай түүхийн нэгэн цагалбар агшныхан бол Эдита Пьеха гэдэг Орос дуучны “Манжерок” (http://www.youtube.com/watch?v=IVeJ6LDtfcs) дуулахыг үзэж, харж, гуа үзэмжийг нь биширч өссөн байх. Би лавтайяаа тэгсэн.
    Хүүхэлдэй шиг дэрвийсэн соромсогтой, овоолсон бужгар, тайрмал үстэй орос дуучин эмэгтэйг оросоор, хааяахан францаар дуулахыг нь “Рекорд - 67” хар – цагаан зурагтаараа (http://rw6ase.narod.ru/000/tw/rekord67.html ) харан ангайж, дуугий нь сонсож, мэлэнгэртдэг байсан нь үнэнтэй.
    Гэхдээ энэхүү франц эцэгтэй, польш эхтэй Ленинградад суурьшсан “Зөвлөлт” - ийн Эдита Пьеха бол манай Ц. Баясгалангийн авч ирэх “Эдит Пиаф” бол огтоос биш.

Нэгэн зүйл:
    Өдгөөгөөс 51 жилийн тэртээ хорвоогоос нэгэн эмэгтэй халин оджээ. Энэ нь үндсэндээ бол мань мэтсийг мэдээ орохоос бүүр өмнө тэртээ он жилүүдэд болсон явдал.
    “Хөрөнгөтөн” Франц оронд “мөн чиг цуутай дууч шувуухай” хэзээ ч эгэн ирэхгүйгээр тэнгэр өөд нисэн одсон хэрэг.
    Харин тэрхүү шувуухайн жиргээ болсон дуу – шансон нь өдгөө ч үргэлжлэн хангинасаар. Хүний өр сэтгэлийн чинадын чинадад нэгэн тод чавхдас хөг юугаан тэгшлэн, орон орны, хэл хэлийн хүмүүст гагцхүү инагдуухан “фгоонс” – оор хүмүүн хоорондын хамгийн нандин харьцааны чинхүү үнэнийг тайлан, хэлэн дуулсаар...
    Өдгөө ч хий үзэгдэл мэт, сүнс сүлд мэт ярин ярьсаар, өгүүлэн өгүүлсээр, аялан дуулсаар байх.
    Тэртээ хол, харь улсын явдал маньд ямар хамаатайн. Ямар ч падлийгүй. Өвсний соргогыг ширтэн, халуун хошуутаа даган нүүх талын хүн бяднуусд ямар хүртээлтэйн гэж бодогдож болох.

Нэгэн зүйл:

20141126-002

     “Өнчин хүн дуучин байдаг” гэсэн монгол үг бий. Монголчуудын дунд анх  “сохор” Гарваа дуу үүсгэжээ гэсэн домог ч бас бий.
    Эдит Пиаф (Édith Piaf (Ивээлт Болжуухай)    өнчин, өрөөсөн өссөн.
    Бас дуучин.
    Багадаа сохрон алджээ.

Нэгэн зүйл:
    Эдит Пиафын багын бүтэн нэр Эдит Жована Гасьён. Тэрбээр өдгөөгөөс 99 жилийн өмнө 1915 оны 12 – р сарын 19 – нд Францын нийслэл Парис хотод мэндэлж.    
    Яг энэ төрсөн өдрөөр нь жүжигчин Ц. Баясгалан францын суу алдарт дуучны бодот амьдралд үндэслэсэн ХБНГУ – д амьдардаг, Украйны зохиолч эмэгтэй Нина Мазурын    “Би Эдит Пиаф байна” жүжгийг монгол хэлээр Америкт анх удаа, Чикаго хотод, Мэдисоны Гудам Театрын тайзнаа тоглохоор зэхэж.

20141126-003

Нэгэн зүйл:
    Урлагийн ажилтай Лина Марс, Луйс Гасьён дундаас Эдит хэмээх охин мэндэлж.
    Төрүүтээ л хоёр эмээгийн гар дамжин, хүн болохдоо нялх Эдит дарсаар угжуулж, хайхрамжгүйн гороор сохорсон ч, золоор илээч бариачийн идээр зургаатай эгээд мэлмий гийж, олныг гайхшруулжээ.
    Сургуульд орсон ч янхны газар амьдардаг охинтой хүүхдээ сургахгүй гэх эцэг эхчүүдийн гомдлоос болж сургуулиа орхиж.
    Естэйд нь эцэг нь өөр дээрээ авчирч, гудманд дуулуулж, мөнгө олдог машин болгох гэж үзэж.

Нэгэн зүйл:
    Тэрбээр: “Үгүй ! Юунд ч !
                              Би харамсахгүй
                              Бүгд төлөгдсөн, арчигдсан, мартагдсан
                              Надад өнгөрсөн огт падлийгүй”
хэмээн хэл ороолдсон өвөрмэц аялгаар, шавхагдашгүй цангиа хоолойгоор бага насаа дурсан, ниламстай дуугаан хадаана: “…Non ! Rein de rein…
                                                      Non ! Je ne regretted rien
                                                      Ni le bien qu’on m’a fait
                                                      Ni le mal tout ça m’est bien égal !...”
                                                (http://www.youtube.com/watch?v=L3K2tRbdkXk) …               

Б. Батжаргал

АНУ – ын Чикаго хотын Аврора дагуул хотхон
2014-11-25


9411-4747, 9905-5561
service@orloo.com
Хан Уул Дүүрэг, "Peace Town" хотхон, 49В

© 2005-2024 Орлоо-Инфо ХХК.