"Салалт" (Өгүүллэг)
- Салсан ч яадгийн. Ийм амьдрал гэж юу байдгийн гэж Сарнайгийн хэлэх нь шийдэмгий ч сонсогдох шиг эвгүй. Гэсэн ч нэр хичээж
- Сал . . . сал . . . Юм л бол сална, сална гэдэг чи. Явж үз зүгээр. Тэгээд ч чи бид хоёрын хооронд эвлэх юм гэж алга. Зайлахгүй юү чи гэж Зоригт хамгийн сүүлчийн аргаа хэрэглэлээ. Тэр өөрийнхөө юу хэлснийг ч анзаарах сөхөө байсангүй. Тэгтэл Сарнайгийн хоёр нүд магнай дээрээ гараад ирэх нь тэр. Хүний нүд ингэж дээшилдгийг анх удаа харсан Зоригт гэнэт ухаарч “би юу хэлчихэв” гэсэн янзтай бодолхийллээ.
- Өө хө, хөөрхий. Та гариг андуураагүй биз? Энэ дөрвөн хана одоо таных уу, тээ? Ёстой нөгөө хойноос ирээд юу минийх гэдэг билээ, тэр нь болж байх шив дээ гэж Сарнайг хэлэхэд Зоригт сая нэг юм уурандаа болоод хол андуурснаа ухаарав. Дэвжээн дээр нухуулж, нухуулж арай хийж завсарлахаар нь амрах булангаа андуурч очсон бөхтэй тун дөхүү юм болов. Байдал нэгэнт ийм болоод ирэхээр ичих мичих ч өнгөрч байгаа юм. Одоо зүгээр дөргүй бух шиг зүтгэхээс өөр арга Зоригтод үлдсэнгүй.
- Аа тийм л дээ, энэ таны гэр. Тэгвэл би зайлаад өгье л дөө
- Зөв, зөв. Би чамайг өдий дайны ухаантай гэдгийг чинь мэднэ л дээ гэж Сарнай түүнийг улам тавлав. Зоригт ухасхийн энд тэндээс өөрийн гэх бүхнээ цуглуулж, нэгэн цүнх рүү ууртай нь аргагүй шидлэх зуураа
- Үхсэн хойноо амьдрал бол доо. Яршиг л байна зүгээр гэж амьсгаагаа давхцуулан үглэж байснаа түүний хөдөлгөөн бүрийг дагуулан харах Сарнай руу
- Чи юуг нь хараав? Чиний юмыг л авчихгүй
- Чамайг л юмаа үлдээчих вий гэж санаа зовж байна. Дараа нь тэрийгээ ч авъя, энийгээ ч мартаж гээд ирдэг биз дээ гэж хоёр гараараа ийш тийш нь заан
- Тэр чинийх, энд бас нэг юм үлдээчихэж гэж хойд эх шиг аашлав. Нэг мэдсэн чинь Зоригт хачин хурдан хөдөлж байгаагаа анзаарч, “Эндээс гараад хаачих билээ” гэж бодохуйд хөдөлгөөн нь удааширлаа. Тэгээд
- Чи миний мууг үзэх яахав. Цаад хоол чинь түлэгдлээ
- Идэх хүн байх биш түлэгдэж л байг гэж Сарнай тоомжиргүй хэллээ.
- Хоол нь ч яахав сав нь . . . гэж Зоригт сулхан дуугарахад
- Сав нь нь ч гэсэн манайх гэхэд Зоригтод хэлэх үг олдсонгүй. Тэгтэл ашгүй Сарнай гал тогоо руугаа нэг юм орлоо. Зоригтын цүнх юу юугүй дүүрч, гарахад ойртоод ирэв. Тэрээр шууд л гараад явчихаж чадсангүй. Хий дэмий юмаа хайж буй хүн болж ханын шүүгээ, тавиур энээ тэрээг онгично. Оволзоод байсан уур уцаар ч хаачив, мэдэхгүй. Гэвч “Сарнай намайг хориглох болов уу, Тэгвэл шууд л орцны хаалга хүртэл гарах юм шүү” гэж бас бодогдоно. Гэтэл Сарнай хорих нь битгий хэл хэзээ гарах нь вэ гэсэн шиг гал тогооноос гардаггүй. “Хөөш, хорихгүй бол явлаа шүү” гэлтэй нь биш. Тэгсээр байтал Зоригтод гарахаас өөр зам үлдэхгүй нь бололтой.
Хонгилын хананд өлгөөтэй байх толинд өөрийгөө нэг харав. Үс нь өрвийгөөд, өнгө зүс ч гэж алга. Хөөгдөж байгаа амьтанд ямар юмны гоо сайхан байх билээ дээ. Гэхдээ л “гэрээс гарах гэж байгаа хүн байна даа” хэмээн бодож сам хайлаа. Гай болж тэрүүхэнд нэг сам хэвтэх. Үсээ самнах зуураа галын өрөө рүү хялам, хялам хийлээ. Байдаггүй ээ. Тэгжээ зогстол нэг санаа олоод
- Гудамжинд хонох юм чинь энд нэг бие засчихаад зайлъя гэж Сарнайд сонсогдохоор хэллээ. Хариу алга. Зоригт угаалгын өрөөнд орлоо. Өнөөх хэрүүлийн эзэн эрээн цамц элдэвлэх мэт хэвтэж л байв. Мань эр тэндээ нилээн суулаа. Сарнайгаас сураг ажиг алга.
